Neuroborelioza: objawy, diagnostyka, leczenie. Jak uniknąć neuroboreliozy?

neuroborelioza fot. Adobe Stock
Neuroborelioza, czyli borelioza układu nerwowego, jest groźną chorobą, która może objawiać się w początkowym stadium bólami karku, stawów i stanem podgorączkowym, a później przeczulicą, światłowstrętem, porażeniem mięśni. W Europie neuroborelioza jest najczęstszą po rumieniu postacią boreliozy. Szacuje się, że dotyczy nawet ok. 40% przypadków boreliozy.
/ 27.04.2020 14:05
neuroborelioza fot. Adobe Stock

Neuroborelioza jest to jedna z postaci choroby zwanej boreliozą z Lyme. Wywoływana jest przez krętki Borrelia burgdorferi. Bakterie te trafiają do organizmu człowieka po ugryzieniu przez zakażonego kleszcza. Odsetek kleszczy zakażonych krętkiem ocenia się na 10-30%. Natomiast neuroborelioza stanowi 15-40% spośród wszystkich przypadków boreliozy. Choroba atakuje obwodowy i ośrodkowy układ nerwowy.

Spis treści:

  1. Objawy neuroboreliozy
  2. Diagnostyka neuroboreliozy
  3. Leczenie neuroboreliozy
  4. Zapobieganie neuroboreliozie
     

Objawy neuroboreliozy

W poszczególnych stadiach choroby mogą pojawić się różne objawy choroby. Objawy neurologiczne rozwijają się ok. 1-3 miesięcy po ugryzieniu kleszcza. Wyróżnia się trzy stadia neuroboreliozy. 

Stadium I – zwykle ok. 2-3 tygodni po ugryzieniu. Charakterystyczny rumień wędrujący występuje u 50% osób z neuroboreliozą. Inne objawy w tym okresie to: bóle głowy, sztywność karku, bóle stawów, stan podgorączkowy.

Stadium II  ok. 4-6 tygodni lub kilka miesięcy po ugryzieniu. Występują wtedy 3 typy objawów:

  • przeczulice, parestezje (mrowienie, drętwienie skóry), bóle korzeniowe, później może dołączyć niedowład wiotki, a nawet porażenie mięśni,
  • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych o cechach zapalenia aseptycznego (ból głowy, sztywność karku, gorączkanudności, wymioty, światłowstręt),
  • zapalenie mózgu (występuje rzadziej) z objawami takimi jak: senność, śpiączka, zaburzenia psychiczne, drgawki, porażenie nerwów czaszkowych.

Stadium III  pojawia się po miesiącach lub latach od ugryzienia. W tym okresie występuje zapalenie rdzenia kręgowego z niedowładem kurczowym, trudnościami w chodzeniu oraz zaburzeniami funkcji zwieraczy. Dodatkowo mogą mieć miejsce: zaburzenia pola widzenia, zaburzenia świadomości o cechach majaczenia lub otępienia, drgawki. Stadium III występuje rzadko (ok. 0, 5% pacjentów)

Diagnostyka neuroboreliozy

Rozpoznanie neuroboreliozy opiera się na wywiadzie lekarskim (objawach) i badaniach laboratoryjnych.

Często diagnostyka laboratoryjna jest bardzo trudna, ze względu na możliwość uzyskania zarówno wyników fałszywie ujemnych, jak i fałszywie dodatnich.

Wyniki fałszywie ujemne mogą być spowodowane zbyt wcześnie wykonanym badaniem (infekcja w fazie utajonej), defektem odpowiedzi immunologicznej chorego, stosowaniem antybiotykoterapii. Natomiast wyniki fałszywie dodatnie można uzyskać np. w przypadku zakażenia innymi bakteriami lub wirusami, a także w niektórych chorobach autoimmunologicznych.

Najbardziej czułą metodą, która jest w stanie potwierdzić zakażenie krętkiem, jest PCR. W metodzie tej wykrywa się kwasy nukleinowe (materiał genetyczny) krętka. Bardzo ważnym badaniem jest także wykrywanie przeciwciał przeciw Borrelia burgdorferi. Wyizolowanie i hodowla krętków nie ma istotnego znaczenia w diagnostyce.

Leczenie neuroboreliozy

Neuroborelioza wymaga stosowania antybiotykoterapii (ceftriakson lub inna cefalosporyna trzeciej generacji, penicylina G, doksycyklina). Leczenie jest często długie. Trwa średnio 10-30 dni.

Zapobieganie neuroboreliozie. Unikaj kleszczy!

Profilaktyka neuroboreliozy polega głównie na zapobieganiu ugryzieniom przez kleszcze. Należy unikać miejsc gęsto zalesionych, stosować środki odstraszające owady i przed wyjściem w teren zagrożenia, odpowiednio ubrać się (długie rękawy, długie nogawki).

Jeśli już ugryzie nas kleszcz, możliwa jest antybiotykoterapia poekspozycyjna (szczególnie jeśli dotyczy to rejonów, w których choroba ta występuje znacznie częściej).

Neuroborelioza jest niebezpieczną chorobą ze względu na groźne objawy, które powoduje. Dlatego niezwykle ważne jest wczesne podjęcie leczenia oraz unikanie kontaktu z kleszczami.

Więcej artykułów o kleszczach:
Kleszcz – jak wygląda wbity w skórę? Zobacz zdjęcia
Jak wyciągnąć kleszcza? [INSTRUKCJA I PORADY]
Jaka grupa krwi najbardziej przyciąga kleszcze?
Choroby odkleszczowe - 4 groźne choroby przenoszone przez kleszcze
Choroby odkleszczowe – jak wykluczyć zakażenie?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA